دانلود رایگان همه چیز درباره انبارداری

فهرست

      1     تعریف انبار :                                                                  
  جایگاه انبار
  اهداف و وظایف انبارها
  انواع انبارها
  انواع موجودی انبارها
سیستم انبارداری و مزیت های آن :                                              3 
   وظایف انباردار
   وظایف رئیس یا متصدی انبار
   انتظازات مدیریت یك موسسه از سیستم كنترل انبار
   طراحی و برنامه ریزی تأمین كالا
طبقه بندی :                                                                          6
  تعریف طبقه بندی و نكات مهم در اجرای آن
  عوامل موثر در انتخاب سیستم و شیوه ی طبقه بندی   
تعریف و فواید كد گزاری                                                          7
انواع روشهای كد گذاری                                                           8  
    9                                    Mescسیستم
فهرست گروههای طبقه بندی و كد گذاری                                        10                                                       
  حفاری تولید
  حمل و نقل
   متعلقات ماشین آلات و ابزار دقیق
متداول ترین فرم های مورد استفاده از سیستم اطلاعاتی انبار :                 13
  كارت انبار
   برگ درخواست جنس از انبار
   حواله ی انبار
   برگ درخواست خرید
   برگ سفارش خرید
   رسید انبار
   برگ رسید و تحویل مستقیم
   كارت حساب انبار
   صورتحساب خرید
بخش های درگیر در سیستم انبارداری :                                            14
  حسابداری
  خرید
  بازرسی
اهم مراحل سیستم تداركات و مواد و غیره                                         16
سیستم اطلاعاتی انبارها و نقش كامپیوتر در انبار                                 28
روش های مختلف انبار كردن كالاها ( موجودی ها )                             28
نكات مهم در چیدن اجناس در انبارداری                                           30  
نكات مورد توجه در چیدن و حد اكثر بهره وری از فضای انبار                30
اهم اطلاعاتی كه در خصوص مسایل نقلیه ضروری است                       31
بازده اقتصادی در حمل و نقل انبارها                                              32
انواع عمده وسایل حمل و نقل                                                        33
كنترل انبار                                                                             34
سیستم ارزیابی ادواری موجودی ها                                               37
سیستم ارزیابی دائمی موجودی ها                                                   37
حفاظت و ایمنی انبارها  برنامه ریزی و كنترل موجودیها   
در مؤسسات                                 43  EIQ نحوه محاسبه عملی هر یك از اقلام فرمول
سیستم های معمول و رایج جهت سفارش جنس                                    50
طراحی فیزیكی انبارها                                                               51
اهداف بخش خرید                                                                     55
سیاست خرید و اتخاذ قیمت                                                           58
قراردادهای خرید و مفاد قرارداد                                                    63
منابع                                                                                    68

مقدمه:
امروزه با پیشرفت علوم و تكنولوژی امكان تولید انبوره كالا فراهم شده است و این كار برنامه‌ریزی دقیق جهت استفاده به موقع و حداكثر از امكانات را می‌طلبد. تقسیم كار و رشد جمعیت نیاز استفاده از فرآورده‌های دیگران را بوجود آورده است و این خود زمینه پیدایش سازمان‌های معظم گردیده كه در این نظام‌های پیچیده فنی ـ اجتماعی، انبار به عنوان واسطه موجبات گردش كالا از ثبات قیمت محصول، تعمیر و نگهداری ماشین‌ها و ... نقش مهمی را ایفا نماید بطوریكه نقش آن در تجارت غیر قابل انكار است.
ارزش ریالی موجودی‌های انبار در صنایع مختلف متفاوت است و عوامل مختلفی در میزان نگهداری موجودی انبار واحدهای صنعتی ـ تجاری مؤثرند مثل روش تولید، دوره تولید، میزان بكارگیری ماشین‌آلات، نوع محصول ساخته شده، بازار مصرف، نوع مواد اولیه مورد احتیاج، نوسانات ارزی و قیمت در بازارهای جهانی، وضعیت واحد صنعتی در كل صنعت كشور و جهان و ... و بالاخره سیستم‌های تداركاتی و سفارشات واحدهای تولیدی. اما انبار به دلایل متفاوتی برای مؤسسات و مراكز تجاری ـ صنعتی از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد كه اهم آنها عبارتند از:
(1)    ارزش بالای سرمایه در گردش شركت كه به صورت كالا در انبار نگهداری می‌شود (گاهاً تا 60 درصد سرمایه در گردش).
(2)    ارتباط مداوم و تنگاتنگ بخش انبار با بخش‌هایی نظیر تولید یا تعمیر و نگهداری و وقفه در تولید به علت نرسیدن نیازمندی‌ها.
(3)    ارتباط نزدیك انبار با بخش برنامه‌ریزی مواد باید به نحوی باشد كه ضربه‌های حاصله در اثر كمبود محصول یا مواد را خنثی نماید و حكم ضربه‌گیر را در سازمان داشته باشد.

تعریف انبار:
امروزه انبار دیگر حالت یك محفظه را ندارد بلكه عملیات آن زمانی كافی و رضایت‌بخش است كه از دو جهت اطلاعاتی و فیزیكی مورد توجه قرار گیرد بطور كلی انبار محل و فضایی است كه یك یا چند نوع كالای بازرگانی ـ صنعتی یا مواد اولیه یا فرآورده‌های مختلف در آن نگهداری می‌شود یا می‌توان گفت محل و فضایی است كه در آن مواد اولیه برای ساخت محصولات، كالای نیمه ساخته (كالای در جریان ساخت)، محصول ساخته شده، مواد و لوازم مصرفی، قطعات یدكی ماشین‌آلات، ابزار آلات و اجناس اسقاط نگهداری می‌شود آنهم براساس سیستم صحیح طبقه‌بندی.
جایگاه انبار:
سازماندهی سازمان‌های ختلف بنابر نیازهای آنها متفاوت است. گاه در بعضی از مؤسسات انبار مستقیماً زیر نظر مدیر عامل قرار دارد و تحت نظر مدیر انبار نیز انبارهای مختلفی مانند انبار مواد، قطعات، محصولات، ضایعات و ... قرار دارد. در سازمان‌های دولتی و غیر انتفاعی معمولاً واحد انبار تحت نظر تداركات و یا كارپردازی كه خود نیز یكی از واحدهای تابعه امور اداری است انجام وظیفه می‌نماید.
اهداف و وظایف انبارها:
هدف از تشكیل و ایجاد انبارها چه در سازمان‌های دولتی و چه بخش خصوصی، تأمین و نگهداری كالاهای مورد نیاز سازمان است. انبارداری عبارتست از كلیه فعالیت‌های مربوط به تهیه و نگهداری و تحویل مواد و اقلام مورد نیاز در زمان مناسب و مدیریت انبارداری نیز برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی و هماهنگی و هدایت و كنترل عملیات انبارداری است وظایف انبارها را می‌توان به شرح زیر بازگو نمود:
(1)     برنامه‌ریزی و مراقبت جهت حفظ مقدار موجودی هر یك از اقلام كالاهای    مورد نیاز سازمان در حد مطلوب خود.
(2)     همكاری و مساعدت در خرید و تأمین و تهیه كالاها و كنترل و دریافت كالاهای خریداری شده.
(3)    نگهداری كالا در انبار به نحو صحیح و تسریع در امر تحویل با رعایت مقررات و دستورالعمل‌های سازمان اجرای وظایف فوق مطابق با اصول و ضوابط صحیح انبارداری، موجبات تسریع در انجام امور سازمان و تولید بی‌وقفه و مرغوب و صرفه‌جویی و كاهش هزینه‌های تولید را موجب شده و بنیه مالی شركت (سازمان) را تقویت می‌نماید اجرای قوانین و دستورالعمل‌های سازمان در كلیه امور خصوصاً انبارداری كه جنبه مالی دارد لازم‌الاجراست و عدول از آن كیفر به همراه دارد.
گرچه كهولت مقررات و عدم تطابق آنها با دنیای امروز موجبات كندی كار را فراهم می‌نماید ولی در پی اصلاح و نوسازی آن همواره باید تلاش نمود.

انواع انبارها:
انبارها از نظر فرم ساختمانی به سه صورت زیر می‌باشند:
(1)    انبارهای پوشیده: كه از تمام اطراف بسته است و دارای سقف و وسایل ایمنی كامل می‌باشند.
(2)    انبارهای سرپوشیده یا هانگارد: این انبار دارای سقف بوده ولی چهار طرف آن باز است و فاقد حفاظ جانبی است. این نوع انبارها كالاها را فقط از باران و آفتاب حفظ می‌نماید.
(3)    انبارهای باز یا محوطه: این انبار به صورت محوطه بوده و جهت نگهداری ماشین‌آلات و لوازم سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انبارها را از نظر نوع موادی كه در آن نگهداری می‌شود می‌توان به چهار دسته كلی یا بیشتر تقسیم نمود مثل انبار مواد اولیه یا انبار محصول یا  انبار ضایعات یا ... .
از تركیب چند انبار با هم نیز مخزن بوجود می‌آید. انبارها از لحاظ كالاهایی كه در آنها نگهداری می‌شود به انبار كالاهای معمولی، قابل اشتعال یا انفجار، فاسد شدنی، شیمیایی و سموم و انبار مواد غله‌ای تقسیم می‌شود و از لحاظ چگونگی و ماهیت به انبارهای گمركی و ترانزیتی یا انبارهای توزیع محلی یا ناحیه‌ای كارخانه‌های صنعتی تقسیم می‌شود و ممكن است دسته‌بندی‌های دیگری را نیز از انبارها بعمل آورد كه در زمره سایر روش‌ها می‌توان آنها را بررسی نمود.

انواع موجودی‌های انبارها:
(1)    مواد اولیه: برای ساخت محصولات كه به مواد خام مشهور است. البته مواد اولیه ممكن است مواد خام و طبیعی نباشد بلكه محصول ساخته شده در یك كارخانه ممكن است ماده اولیه كارخانه دیگر باشد مثل نخ كه محصول نهایی كارخانه نخ ریسی است اما ماده اولیه پارچه‌بافی است و پارچه نیز خود ماده اولیه كارخانجات و لباس دوزی‌هاست.
(2)    كالای نیمه ساخته (كالای در جریان ساخت): كه شامل بهای ناقص دستمزد و مواد و هزینه‌های سربار ساخت می‌باشد.
(3)    كالای ساخته شده: كالاهای آماده برای فروش یا توزیعی هستند كه ممكن است تهیه شده یا ساخته شده باشند.
(4)    اجناس خریداری شده جهت فروش: كه در مؤسسات تجاری و توزیع كننده این نوع موجودی بیشتر به چشم می‌خورد.
(5)    مواد و لوازم مصرفی: كه در تولید غیرمستقیم مؤثرند مثل گریس، روغن، ملزومات و غیره ... .
(6)    قطعات یدكی ماشین‌آلات: كه جهت تعمیر ماشین‌آلات و دستگاه‌ها بكار می‌روند.
(7)    ابزارآلات: كه ابزار كارگاه‌ها برای تولید محصول می‌باشد.
(8)    اجناس اسقاطی: اجناسی هستند كه مستهلك شده و غیرقابل استفاده‌اند و معمولاً به مزایده گذاشته می‌شوند یا مورد تعمیر مجدد قرار می‌گیرند.
موجودی‌های مذكور باید در انبارها با نظم و طبقه‌بندی و جاگذاری و كدگذاری‌های مناسبی قرار بگیرند.


منابع:
سیستم های عملیاتی خرید و انبارداری    نویسنده: دكتر علی ملا حسینی  كتاب،
كتاب، مدیریت انبار و عملیات مرتبط به آن       نویسنده: حسینعلی علیمی  
روزنامه، كیهان شماره 18627 صفح? 11
 مجل?، آصا- نشری? خبری آموزشی داخلی شركت ارتعاشات صنعتی ایران شمار. ششم پاییز 85 صفح? 17
Google , yahoo سایت، اینترنتی